Tài chính là huyết mạch của mỗi công việc kinh doanh, dù mới khởi nghiệp hay đã làm ăn lâu dài. Và vốn kinh doanh luôn là một trong những vấn đề nan giải nhất mà những nhà khởi nghiệp phải đắn đo nhiều. Trong thị trường cạnh tranh cực kỳ khốc liệt như hiện nay, việc tìm nguồn vốn ở đâu, sử dụng như thế nào cho hợp lý luôn là nỗi lo muôn thuở.
Mặc dù tất cả chúng ta nên bước vào kinh doanh với niềm khao khát được làm những việc mình thích và tạo ra sự khác biệt cho những người mà mình phục vụ nhưng nói cho cùng, tiền bạc vẫn là thứ không thể bỏ qua. Đây là vấn đề mà mỗi nhà kinh doanh tiềm năng luôn cần phải quản lý và quan tâm thích đáng để đạt được thành công. Việc chỉ có một kế hoạch kinh doanh hoàn hảo là chưa đủ nếu bạn không có nguồn vốn đảm bảo để biến những ý tưởng hay ho trong bản kế hoạch đó thành hiện thực. Vậy là thế nào để huy động được đủ vốn kinh doanh, cùng tìm câu trả lời trong bài viết dưới đây nhé.
Mục lục bài viết
1. Những lưu ý trước khi huy động vốn kinh doanh
Có một kế hoạch kinh doanh cụ thể, khả thi
Bản kế hoạch chính là xương sống cho hoạt động kinh doanh của bạn, nơi bạn phân tích tình hình thực tế của thị trường và chính doanh nghiệp mình, dự tính những hoạt động, cách vận hành, xử lý trong tương lai. Đây là thứ bạn cần chuẩn bị đầu tiên và phải chuẩn bị thật kỹ không chỉ trước khi kinh doanh mà cả trước khi đem nó đi là cần câu huy động vốn.
Trước mỗi quyết định bỏ vốn, các nhà đầu tư thường xem xét độ tin cậy, tính khả thi và uy tín của dự án kinh doanh. Nếu bạn muốn sớm nhận được quyết định đầu tư, thì một bản kế hoạch kinh doanh chứng minh hiệu quả của của đồng vốn đầu tư sẽ là rất cần thiết và dự án đó càng trung thực, rõ ràng bao nhiêu sẽ càng tốt bấy nhiêu.
Kế hoạch kinh doanh phải được trình bày ngắn gọn, súc tích, bao quát nhiều lĩnh vực khác nhau và cung cấp đủ các chi tiết có thể thỏa mãn tất cả các câu hỏi của nhà đầu tư về khả năng hoàn thành các mục tiêu đề ra. Các nhà đầu tư sẽ tiến hành xác minh, nếu phát hiện có chi tiết thiếu trung thực, họ sẽ đặt vấn đề về độ tin cậy đối với bạn.
Xem thêm: 9 Bước Lập Kế Hoạch Kinh Doanh Cho Người Mới Bắt Đầu
Cung cấp báo cáo tài chính và các báo cáo liên quan
Tài chính là là yếu tố cần được minh bạch mọi lúc mọi nơi. Bạn cần chuẩn bị để giải trình về các tài sản (nhà cửa, cổ phiếu, tài khoản tiết kiệm…) và các khoản nợ (cầm cố, vay tiêu dùng, nợ thẻ tín dụng…) nhằm thể hiện sự minh bạch về tài chính. Điều này rất quan trọng vì nó chứng minh cho nhà đầu tư thấy rằng các thành viên trong hội đồng quản trị hay tập thể quản lý công ty đang có một số vốn nhất định trong dự án kinh doanh. Việc đòi hỏi các nhà đầu tư ủng hộ ý tưởng kinh doanh của bạn sẽ đặc biệt khó khăn, nếu bạn không có bất cứ giải thích nào về những nguy cơ về rủi ro thua lỗ mà họ có thể phải đối mặt.
Thông qua báo cáo của bạn, các nhà đầu tư sẽ có cơ hội phân tích những số liệu thu chi, thực trạng hoạt động của công ty bạn thế nào, mức độ lành mạnh và minh bạch tài chính ra sao… Khi các nhà đầu tư hiểu rõ báo cáo tài chính do bạn đưa ra, họ sẽ biết được tình hình nội bộ của công ty, dự đoán được lợi nhuận trong tương lai, biết được dự án kinh doanh có khả thi hay không. Bản báo cáo tài chính cũng giúp nhà đầu tư biết được đồng vốn họ bỏ ra có an toàn không, có ý nghĩa tích cực đối với thực trạng của công ty bạn hay không.
Chuẩn bị các tài liệu liên quan đến thị trường mình hướng tới
Nếu bạn vừa tiếp xúc với các nhà cung cấp nguyên vật liệu phục vụ sản xuất, hay bạn đã đạt được thỏa thuận về các điều khoản hợp tác cụ thể, điều khoản giảm giá có lợi…, bạn nên đem theo những tài liệu này tới cuộc hội kiến với các nhà đầu tư tiềm năng. Tài liệu này sẽ cho thấy bạn đã bắt tay vào công việc chuẩn bị cho dự án kinh doanh và xem ra mọi việc tiến triển khá thuận lợi.
Bạn cũng nên giới thiệu một số thoả thuận với những người mua tiềm năng, những khách hàng tương lai cho sản phẩm/dịch vụ của bạn trên thị trường mục tiêu, và nên để các nhà đầu tư xem các bức thư với những nhân vật này nhằm thể hiện rằng bạn đang trong thời gian đàm phán về một vài hợp đồng cung ứng hay phân phối nào đó mà dự án kinh doanh mới sẽ có khả năng đáp ứng nếu bạn huy động được đầy đủ vốn.
Xem thêm: Nghiên Cứu Thị Trường Là Gì? 5 Phương Pháp Nghiên Cứu Thị Trường Phổ Biến
Đảm bảo rằng sản phẩm / dịch vụ của bạn đang được sử dụng, ít nhất là dưới phiên bản thử nghiệm
Bạn cần có mô hình hoạt động của thiết bị, hay bản mẫu của sản phẩm để các nhà đầu tư có thể sờ thấy tận tay và kiểm tra tính năng. Nếu đó là một dịch vụ, bạn hãy để các nhà đầu tư thấy được quy trình sẽ diễn ra như thế nào và phục vụ các khách hàng mục tiêu ra sao. Một ý tưởng kinh doanh tồi chắc chắn sẽ không nhận được vốn đầu tư, vì vậy, bạn hãy thuyết trình sao cho các nhà đầu tư thấy rằng dự án kinh doanh của bạn có tính khả thi cao cùng một triển vọng sáng lạn.
Lường trước các rủi ro có thể xảy ra và một số biện pháp đối phó
Đôi khi công việc kinh doanh xuất hiện những rủi ro khôn lường ngoài suy nghĩ của bạn, như công việc kinh doanh không thuận lợi, hay việc bạn phải chi trả nhiều hơn cho chi phí hàng tháng và điều đó khiến bạn chậm trễ khi trả vốn kinh doanh. Có thể tệ hại hơn, công việc kinh doanh bị dừng lại giữa chừng.
Hãy luôn suy nghĩ “thanh toán nợ càng nhanh càng tốt” để bạn có thể vững tâm kinh doanh mà không cần lo lắng thêm điều gì khi kinh doanh. Hãy tính toán hợp lý với các rủi ro có thể xảy ra để bạn không rơi vào tình cảnh nợ nần chồng chất bằng cách đề xuất những phương án dự phòng, cách giải quyết tối ưu. Điều này sẽ chứng minh sự linh hoạt, nhanh nhẹn của bạn trong mọi tình huống và các nhà đầu tư sẽ tin tưởng bạn hơn.
2. 10 cách huy động vốn kinh doanh hiệu quả
Sử dụng vốn sẵn có của chính mình
Hầu hết những người muốn khởi nghiệp với kinh doanh đều đã có trong tay một số vốn nhất định. Bạn có thể đầu tư vào việc kinh doanh từ việc sử dụng các tài khoản tiết kiệm, tiêu dùng cá nhân hoặc cầm cố tài sản để có nguồn tài chính cần thiết.
Trong nhiều trường hợp, sử dụng nguồn tiền của bản thân thay vì đi vay hoặc kêu gọi đầu tư là một hướng phát triển tốt, và nhiều chủ doanh nghiệp tiếp tục nguồn tài chính “tự thân vận động” này cho đến khi công việc kinh doanh khởi sắc và thu lãi. Bạn sẽ không phải lo lắng đến các hóa đơn đòi nợ hằng tháng hoặc các khoản vay phát sinh.
Kêu gọi đầu tư từ gia đình và bạn bè
Người thân và bạn bè có thể coi là những đối tượng bạn dễ kêu gọi đầu tư khi bắt tay vào kinh doanh. Đây là nguồn vốn chủ yếu tạo động lực cho bạn lúc ban đầu. Tuy nhiên, các “nhà đầu tư” này lại không đơn giản như bạn nghĩ, thậm chí nếu không cẩn thận, bạn có thể sẽ gặp phải những tình huống khó xử trong tương lai.
Nguồn vay ngân hàng
Ngân hàng cũng là một trong những nơi có thể trợ giúp tài chính cho bạn để khởi nghiệp dưới hình thức vay vốn. Để thuyết phục được ngân hàng cho mình vay tiền, bạn cần chuẩn bị kỹ lưỡng cho kế hoạch kinh doanh, thêm thắt câu từ, chiến lược hoặc hoàn toàn khoác lên ý tưởng của bạn 1 bộ cánh hấp dẫn nhà đầu tư.
Để có thể thuyết phục và vay được vốn, bạn cần nghiên cứu và lập kế hoạch kinh doanh chi tiết, trong đó cần tập trung vào kế hoạch tài chính với các thông tin minh bạch về dòng tiền, cách bố trí và sử dụng nguồn vốn và lộ trình thu hồi, tái sinh dòng vốn. Với những thông tin đầy đủ như vậy, bạn mới có “cửa” để thuyết phục ngân hàng thành công.
Tuy nhiên, khi huy động vốn từ ngân hàng, bạn cần lưu ý đến mức lãi suất cho vay.Ngày nay, các ngân hàng thường xuyên tung ra những chương trình ưu đãi phù hợp với nhu cầu từng đối tượng, qua đó thu hút được nhiều người đến vay tiền hơn.
Thẻ tín dụng – Nguồn vốn ngắn hạn để khởi nghiệp
Thẻ tín dụng là một trong những cách dễ dàng nhất để cấp vốn khởi nghiệp, và có thể là cách nhanh chóng để đánh thức doanh nghiệp của bạn. Một trong vài lợi thế của thẻ tín dụng là khoản thanh toán so với số tiền bạn nợ ngân hàng hàng tháng là rất thấp.
Tuy nhiên, đây cũng chính là một hạn chế của vay vốn từ thẻ tín dụng. Thời gian trả lãi ngắn khiến bạn gặp khó khăn trong việc chi trả và duy trì thẻ khi công việc kinh doanh mới chỉ đang bắt đầu. Nếu công việc kinh doanh mới bắt đầu và bạn gặp rắc rối khi thanh toán, lãi suất và chi phí để trả cho thẻ tín dụng sẽ tăng lên rất nhanh. Do đó, bạn cần cân nhắc kỹ lưỡng về số vốn vay từ thẻ tín dụng.
Nguồn vốn từ những người đồng sáng lập, khởi nghiệp
Để có vốn bắt đầu công việc kinh doanh, bạn có thể là người xây dựng ý tưởng và chuẩn bị một phần vốn, sau đó tìm người làm ăn chung. Cách làm này có ưu điểm là không phức tạp về thủ tục và có thể dễ dàng tìm người hợp tác nếu ý tưởng tốt. Tuy nhiên, có một lưu ý là khi lựa chọn cộng sự, bạn không nên chỉ quan tâm đến tài chính của họ mà còn chú ý đến sự phù hợp về tính cách, hoàn cảnh, quan điểm và tham vọng kinh doanh… cũng như một số tiêu chí khác.
Cũng giống như trong trường hợp huy động vốn từ gia đình và bạn bè, bạn cần thảo luận và đi đến chi tiết hợp tác và chia sẻ nguồn vốn với người hợp tác để tránh gây ảnh hưởng đến mối quan hệ của đôi bên khi phát sinh các vấn đề về tài chính.
Kêu gọi các nhà đầu tư thiên thần
Nhà đầu tư thiên thần là các cá nhân giàu có, những doanh nhân kinh tế ưu tú có khả năng cấp vốn cho một doanh nghiệp thành lập. Đổi lại, họ sẽ có quyền sở hữu một phần công ty hay tìm kiếm lợi nhuận khi hoàn vốn đầu tư. Các nhà đầu tư này thường dùng chính tiền của mình và họ có xu hướng đầu tư vào các doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Ưu điểm chính của một nhà đầu tư thiên thần là bạn sẽ cảm thấy thoải mái hơn và dễ dàng hơn khi đưa ra quyết định cho doanh nghiệp mà không phải thông qua ý kiến nhiều người. Họ cũng sẽ mang lại những khách hàng và cơ hội hợp tác cho doanh nghiệp của bạn.
Trước khi xin hỗ trợ tài chính từ các nhà đầu tư, doanh nhân khởi nghiệp cần có kiến thức sâu rộng về quá trình đầu tư, quyết định các nhà đầu tư tiềm năng nhất, sau đó mới đi đến đàm phán.
Để kết nối và nhận được sự đồng ý từ những nhà đầu tư cá nhân thì bạn có thể tìm ra những nhà đầu tư từ những mối quan hệ của bạn hoặc tìm kiếm trên Angel Capital Association, nơi quy tụ của hơn 330 nhà đầu tư cá nhân trên toàn thế giới. Hoặc bạn có thể tìm kiếm nhà đầu tư cho ý tưởng kinh doanh tại Angel List, một website thông tin hiện đang kết nối doanh nghiệp với những nhà đầu tư trên nhiều lĩnh vực khác nhau.
Xem thêm: Vì Sao Cần Lập Kế Hoạch Kinh Doanh Trước Khi Bắt Đầu
Tham gia các cuộc thi, chương trình liên quan đến lĩnh vực
Chắc hẳn bạn không còn xa lạ gì với chương trình “Shark Tank” vô cùng nổi tiếng đúng không? Tham gia chương trình này hay những cuộc thi liên quan cũng là một cách hay để bạn huy động vốn từ các CEO tài ba, thậm chí học hỏi được những cách thức huy động khác từ các đối thủ cạnh tranh.
Nếu giành chiến thắng, bạn sẽ có nguồn đầu tư tài chính không nhỏ.Và nếu có thất bại thì ý tưởng kinh doanh của bạn vẫn thu về được những nguồn vốn quý báu từ những lời khuyên, lời nhận xét trong chương trình bởi nhiều doanh nhân thành đạt và những nhà quản lý giàu kinh nghiêm. Bạn hoàn toàn có thể hy vọng về 1 cơ hội đầu tư bên lề cuộc thi nếu ý tưởng của bạn gây ấn tượng với các khán giả của cuộc thi.
Quỹ đầu tư mạo hiểm
Ngược lại với đầu tư thiên thần, các nhà đầu tư mạo hiểm không dùng tiền của chính mình mà sẽ quyên tiền hoặc kêu gọi những người khác đóng góp để thành lập một quỹ đầu tư lớn hơn và có sự quản lý chuyên nghiệp. Hoạt động của thị trường đầu tư mạo hiểm vẫn rất nóng và không hề có dấu hiệu giảm nhiệt. Dòng tiền thì dường như không bao giờ thiếu nhưng quan trọng là doanh nghiệp thể hiện thế nào trong các dự án để nhà đầu tư quan tâm.
Với các doanh nghiệp nhỏ đã vượt qua giai đoạn khởi động ban đầu và đã có doanh thu, các khoản đầu tư từ quỹ mạo hiểm có thể khá thích hợp . Tại Việt Nam nổi tiếng hơn cả là quỹ đầu tư mạo hiểm IDG. Quỹ này đã có một số thương vụ thành công nổi tiếng như đầu tư vào VCCorp và PeaceSoft đạt tỷ suất sinh lời cao hơn 30% . Ngoài ra còn có Quỹ DFJ của VinaCapital hay quỹ CyberAgent của Nhật Bản.
Huy động vốn bằng cách bán trước sản phẩm hay dùng tiền cọc của khách hàng
Bán trước sản phẩm/dịch vụ để huy động vốn rất thường xuyên bị bỏ qua , dù đây là một cách làm rất hiệu quả. Bạn cũng hoàn toàn toàn có thể xây dựng được một mô hình kinh doanh mà không cần có vốn từ ban đầu .
Với những người mới bắt tay vào công việc kinh doanh mà số vốn hạn chế, điều đầu tiên nên xác định là không nên nhập sẵn nhiều hàng để sẵn trong kho và chờ khách đến mua. Bạn có thể đề nghị khách ứng trước tiền hàng để mua sản phẩm hoặc sử dụng dịch vụ của bạn. Cách này thường áp dụng với những người khởi đầu bằng việc bán hàng qua online.
Thương lượng với nhà cung cấp
Bạn có thể thương lượng với nhà cung cấp để trì hoãn việc trả tiền cho họ đến khi có được tiền từ khách hàng. Việc này đòi hỏi sự khéo léo, bạn phải làm thế nào để các nhà cung cấp tin tưởng vào việc kinh doanh của bạn và đồng ý cho bạn nợ đến khi có doanh thu mới trả.
Trên đây là những lưu ý quan trọng cũng như 10 cách huy động vốn hiệu quả cho người muốn bắt tay vào kinh doanh. Đây là một bước rất quan trọng để bạn có thể đảm bảo nguồn tài chính vững chắc, khi đó mới có thể khởi nghiệp thành công. Hãy chuẩn bị thật kỹ càng để có thể huy động được tối đa nguồn vốn từ nhiều phía nhé.
Rất hay